دیابت و یا بیماری قند از جمله بیماری های مزمن است که طی این بیماری بدن فرد مبتلا توانایی استفاده از گلوکز و ذخیره آن را ندارد.
به عبارت دیگر می توان گفت بدن مبتلایان هورمون انسولین را تولید نمی کند یا بدن نسبت به انسولین مقاومت می کند و انسولین طبیعی ساخت خودش عملکرد طبیعی در بدن ندارد.
نقش انسولین :
- انسولین هورمونی است که بدن را قادر می سازد تا گلوکز غذاها را برای تولید انرژی در بدن استفاده کند.
- انسولین کاهش قند خون توسط ساز و کارهای مختلف را انجام می دهد. قند خون افراد مبتلا بالای 96 تا 112 میلی گرم در لیتر است.
گلوکر چیست؟
گلوکز نوعی قند خون است که وقتی در خون جمع می شود باعث بالا رفتن قند خون می شود.
انواع دیابت
نوع 1 :
خراب شدن سلول های بتا در پانکراس باعث نقص تولید انسولین می شود.
و یا به عبارت دیگر بدن تولید هر نوع از انسولین را به طور کامل متوقف می کند افرادی که دیابت نوع یک را دارند باید روزانه به بدن انسولین تزریق کنند تا ادامه ی زندگی برای آنها امکان پذیر باشد.
در کودکان و نوجوانان بیشتر دیده می شود اما همه ی گروه های سنی می توانند به این بیماری مبتلا شوند.
نوع 2 :
بدن مقاومت پیش رونده به انسولین دارد که باعث تخریب سلول بتای پانکراس و نقص کامل تولید انسولین می شود و یا به عبارت دیگر در این بیماری بدن مبتلایان یا به مقدار کافی انسولین تولید نمی کند و یا از انسولین تولیدی نمی تواند استفاده کند که در افراد بالای 40 سال بیشتر دیده می شود.
همچنین افرادی که اضافه وزن دارند و سابقه ی بیماری دارند ولی در بین جوانان به شدت در حال افزایش است.
بارداری :
این دیابت در طی بارداری اتفاق می افتد که بر روی رشد جنین تاثیر می گذارد و مشکلات تنفسی و ناهنجاری مادرزادی برای جنین و زایمان رودرس برای مادر را به همراه دارد. عواملی مانند چاقی و کم تحرکی و ژنتیک در ابتلا به این دیابت موثر هستند.
اگر دیابت بارداری درمان نشود مادر در آینده به دیابت نوع 2 مبتلا خواهد شد.
تشخیص دیابت:
تشنگی شدید، تکرار ادرار ، کاهش وزن ، افزایش گرسنگی ، تاری دید و سوزن سوزن شدن دست و پاها و بی حسی ، تاول زدن مکرر پوست ، عفونت لثه ، خستگی شدید و بی دلیل
هیبرگلیسمی چیست؟
وقتی سرعت و توانایی بدن در استفاده و سوخت و ساز گلوکز کم می شود باعث افزایش قند خون می شود که به آن هیبرگلیستمی می گویند.
آیا غذا در کاهش و افزایش قند خون موثر است؟
- از مهم ترین عوامل موثر در دیابت نوع 2 برنامه غذایی است غذاهای چرب و شیرین موثر در ابتلا به دیابت هستند پس اگر رژیم سالم داشته باشید از دیابت می توانید جلوگیری کنید.
- از مصرف برنج و نان سفید و میوه ی خشک و نوشیدنی های ورزشی و انرزی زا خودداری کنید.
چه کسی به دیابت مبتلا می شود؟
همه ی افراد می توانند به دیابت دچار شوند ولی اشخاصی که سابقه ی خانوادگی در این بیماری دارند بیشتر در معرض دیابت هستند.
درمان دیابت:
- در افرادی که دیابت نوع 1 دارند و یا حتی نوع 2 با رژیم غذایی درست این بیماری را کنترل می کنند و داشتن فعالیت فیزیکی به بدن کمک می کند تا از انسولین استفاده ی بهتری داشته باشد.
- بدن قابلیت تبدیل گلوکز به انرژی برای سلول ها را دارد برای افرادی که دیابت 1 و 2 دارند قرص هایی به نام ORAL agents تجویز می شود تا بدن آنها انسولین بیشتری تولید کند.
- برخی از مبتلایان دیابت نوع 2 بدون دارو بیماری خود را می توانند کنترل کنند این کار را با رژیم غذایی و فعالیت فیزیکی انجام می دهند.
- تمام مبتلایان باید هر 6 ماه یک بار توسط یک متخصص بدنشان چک و کنترل شود.
عدم درمان دیابت چه عوارضی به دنبال دارد؟
فشارخون بالا و کلسترول:
همانطور که می دانید در مبتلایان دیابت نوع 2 بدن انسولین را درست استفاده نمی کند پس کلسترول خون کم می شود و سطح چربی های مضر بدن زیاد می شود.
درصورتی که بدن به انسولین مقاومت نشان دهد شریان ها سخت و باریک می شوند پس همین دلیل باعث فشار خون بالا می شود پس 70 درصد افرادی که به قند خون مبتلا هستند، فشارخون هم دارند.
عوارض فشار خون:
فشار خون بالا باعث ایجاد مشکلاتی مانند افزایش خطر سکته مغزی ، بیماری قلبی ، ایجاد احتلال در حافظه می شود.
این افراد سالی یک بار باید به چشم پزشک مراجعه کنند تا بیماری چشمی مربوط به دیابت را جدی کنترل کنند.
در کنار تجویز پزشک و مصرف دارو با رژیم غذایی و ورزش ، فشار خون را کنترل و کلسترل را کاهش دهید.
مشکلات سلامت مغز:
خون رسانی به مغز در مبتلایان به دیابت مقداری غیر طبیعی است و وقتی سن بالا می رود باعث افزایش آسیب به مغز می شود. گاهی قدرت ذهن را پایین می آورد و برنانه ریزی ، حفظیات ، اولویت بندی را مختل می کند.
اگر روزانه حداقل 30 دقیقه ورزش کنید و کتاب بخوانبد و در فعالیت های اجتماعی شرکت کنید باعث به چالش کشیدن مغز و جلو گیری از آسیب دیدگی می شود.
بیماری لثه:
قند خون بالا باعث تغییر در کلاژن در بافت های بدن می شود. این تغییر در بافت ها باعث خرابی دهان و دندان و عفونت لثه و استخوان می شود.
دیابت بیماری لثه را بدتر می کند و بیماری لثه هم باعث افزایش قند خون و دشوارتر شدن کنترل دیابت می شود.
برای پیشگیری از بیماری دهان و دندان هر روز مسواک بزنید و نخ دندان کنید و از دهان شویه با خاصیت ضدعفونی خفیف استفاده کنید.
مشکل در روابط جنسی:
75 درصد از مردان ایرانی دچار دیابت هستند اگر چاق باشند که درصد ابتلا به دیابت افزایش می یابد پس در زندگی سطوحی از اختلال در نعوظ را تجربه می کنند این احتلال دلیل روانی یا کاهش تستوسترون را می تواند باشد.
همچنین بیمارانی که طولانی مدت به دیابت دچار هستند در رگ های خونی و اعصاب و خون رسانی به آلت تناسلی تغییراتی ایجاد می شود . این مشکل در خانم های میانسالی که به دیابت مبتلا هستند هم وجود دارند یعنی آنها هم در روابط جنسی یا مشکل روبه رو می شوند.
از دست دادن شنوایی:
احتمال از دست دادن شنوایی در دیابتی ها 2 برابر افراد معمولی است. زیرا دیابت به رگ های خونی کوچک داخل گوش آسیب می رساند .
عفونت پوستی:
دیابت باعث افزایش عفونت باکتریایی و عفونت مجرای ادرار و عفونت قارچی و خارش پوست می شود برخی از داروهای دیابت باعث افزایش خطر عفونت های قارچی می شود دلیل این امر می تواند دفع گلوکز توسط ادرار باشد . که باعث رسیدن مواد غذایی به باکتری ها و قارچ ها در آن قسمت می شود این عفونت ها در زنان بیشتر از آقایان است.
