نفس کشیدن فاکتوری مهم برای ادامه حیات است. و طبق آمار به دست اماده یکی از دلایل اصلی مرگ بیماران انسداد ریه می باشد. به طور کلی تر با مسدود شدن مسیر هوا فرد بعد از چند ثانیه بعد از نرسیدن اکسیژن جان خود را از دست می دهد. برای همین ممکن است بیماران مبتلا به آسم، بیمارهای قلبی و عروقی و مشکلات ریه نیاز مبرم به استفاده از دستگاه ونتیلاتور تنفسی دارند.
در حالت عادی، ریه های انسان طی فرایند تنفس، اکسیژن بیشتری را دریافت می کند. همچنین ریه از سایر سلول های بدن ،چون ماهیچه ها و ناحیه های اطرافش محافظت می کند. با این حال، اگر عملکرد طبیعی ریه ها دچار مختل شود، سیستم ایمنی بدن علایم هشدار ارسال می کند و سلول های محافظ بیشتری را به سمت ریه ارسال می کند. سپس سلول های اطراف ریه شروع به منبسط شدن می کنند و هوا به شکل غیر عادی وارد ریه می شود.
در چنین حالتی ونتیلاتور کمبود ظرفیت ریه را جبران می کند و باعث بهبود جریان هوا در ریه بیمار که موجب از بین رفتن انسداد ریه می شود. به طور کلی با این روش بیمار می تواند پس از عمل های سنگین مانند جراحی قلب باز تعویض اندام و … مشکل انسداد ریه خود را رفع کند و به راحتی تنفس کند. این دستگاه به شکلی انسان را زنده می کند و به طور کلی باعث ریکاوری شخص می شود.
در گذشته از این دستگاه فقط در بیمارستان ها و مراکز درمانی استفاده می شد در صورتی که می شود این دستگاه را اجاره کرد و در خانه استفاده نمود. به طور کلی ونتیلاتور دستگاهی است که باعث می شود جریان هوا دم و بازدم به راحتی انجام شود. این دستگاه حتی برای کسانی که مشکلات موقتی یا مزمن در فرایند تنس دارند مفید است.
توضیح دستگاه ونتیلاتور تنفسی
توضیح تخصصی دستگاه ونتیلاتور تنفسی
این دستگاه به وسیله سیستم عضلانی حجم قفسه سینه را تغییر می دهد و باعث فشار منفی و مثبت در ریه می شود. این وسیله با حرکت دادن دیافراگم باعث ورود و خروج هوا در ریه می شود. در این روش قفسه سینه با حرکت عضلات دنده ای که در زیر دیفراگراگم قرار دارد منبسط می شود. همانطور که میدانید انقباض دیافراگم باعث افزایش دور قفسه سینه شده و موجب باز شدن دنبالچه و در نهایت باعث ایجاد شکم می شود.
در این مرحله فقط عمل دم به صورت مصنوعی انجام می شود و در فرایند بازدم به دلیل شل شدن عضلات درگیر به صورت خودکار انجام می شود. با این کار حجم قفسه سینه کم می شود و فشار افزایش می یابد و در نهایت نیروی هوای تولید شده را به خارج از دستگاه تنفسی انتقال می دهد. همیشه در هنگام استفاده از دستگاه باید از ماسک مخصوص ونتیلاتور آن نیز استفاده کرد دستگاه ونتیلاتور تنفسی به طور کلی به دسته فشار مثبت و فشار منفی تقسیم می شود.
عملکرد دستگاه ونتیلاتور تنفسی جهت بهبود فرایند تنفس
انواع دستگاه Ventilator
فاکتور های زیادی برای انتخاب نوع ونیلاتور وجود دارد که به شرح چندی از آن ها می پردازیم فاکتور هایی چون :
- شدت بیماری تنفسی بیمار
- سطح هوشیاری بیمار یا GCS
- مدت زمان استفاده از این دستگاه
این دستگاه بسته به نوع استفاده به چند نوع تقسیم می شود
- ونتیلاتور فشار منفی
- ونتیلاتور فشار مثبت
- ونتیلاتور فشار ثابت
توضیح عملکرد ونتیلاتور فشار منفی
این نوع ونتیلاتور همه فضای قفسه سینه را به جز سر و گردن را مورد پوشش قرار می دهد. به همین دلیل اجازه ورود خروج هوا به این ناحیه داده نخواهد شد در طی بازدم هوای اتاق خالی می شود و فشار منفی در آن ایجاد می شودکه باعث انبساط و کشیده شدن دیواره قفسه سینه می شود. برای وادار کردن شش ها برای دم و بازدم دو روش کلی وجود دارد:
روش اول: مجبور کردن به پمپاژ هوا به داخل ریه ها و سپس خالی کردن آن از ریه ها
روش دوم: وادار کردن شش ها از بیرون به پمپاژ هوا به داخل ریه
عملکرد دستگاه ونتیلاتور تنفسی فشار منفی برای بهبود تنفس است
مزایای دستگاه ونتیلاتور تنفسی با فشار منفی
- احتیاج نداشتن به راه هوایی مصنوعی
- دارای ویژگی ست و اصلاح شدن به اکسیژناسیون
- عدم احتیاج به شل کننده های عضلانی
توضیح عملکرد ونتیلاتور فشار مثبت (Positive Pressure Ventilator)
دستگاه ونتیلاتور تنفسی بیمارستانی یا خانگی نام دیگر ونتیلاتور های فشار مثبت است عملکرد این ونتیلاتور به این گونه است که در حین عمل تنفس گاز با فشار بیشتر از فشار محیط وارد ریه شده و باعث انبساط آن می شود.
دستگاه ونتیلاتور تنفسی فشار مثبت در محیط های سرپایی استفاده می شود
موارد استفاده از ونتیلاتور های فشار مثبت
- استفاده در محیط های سرپایی وتوان بخشی
- استفاده از روش تهاجمی و غیر تهاجمی از طریق لوله گذاری و نصب تراشه
توضیح عملکرد ونیلاتور فشار ثابت
قبل از توضیح این نوع ونتیلاتور بهتر است بدانید نام دیگر جریان هوای ثابت نرخ جریان است. در این ونتیلاتور زمانی که فشارداخل ریه بیمار به یه حد ثابتی برسد عملکرد آن به صورت اتوماتیک متوقف می شود. اگر بخواهیم هوایی بیشتری را به ریه ها اعمال کنیم باید فشارآن را بالاتر ببریم. فشار هوای بیمار در این تنفس ها ثابت است. ونتیلاتور ها مطابق با عملکرد و کاربرد های مختلفی که دارند، به ونیتیلاتور پرتابل و غیر پرتابل تقسیم می شوند.
تعریف دستگاه ونتیلاتور تنفسی پرتابل
این دستگاه بیشتر برای کسانی که در جنگ دچار مشکلات تنفسی شده اند و یا دچار صانحه رانندگی شده اند استفاده می شود این دستگاه هوشمند است به گونه ای تغییرات فشار هوایی را حس می کند و زمانی که تنفس بیمار غیر عادی است به صورت کاملا اتوماتیک شروع به فعالیت کرده و تنفس او را کنترل می کند. این دستگاه دارای ست های مختلفی است که یکی از آن ها ست ونتیلاتور پرتابل Mepson است.
انواع ونتیلاتور پرتابل
- ونتیلاتور پرتابل خانگی
- ونتیلاتور پرتابل بیمارستانی
ونتیلاتور پرتابل خانگی چیست؟
از آنجایی که ستون فقرات و اعصاب بیمار نقش بسزایی در تنفس فرد دارند افرادی که دچار ضایعه نخاعی شده اند نیز ممکن است به دستگاه تنفسی نیاز داشته باشند. این دستگاه همچنین به بیماران توانایی حذف مخاط ریه و گلو سرفه کردن، و … را می دهد. مشکلات تنفسی بیمار کاملا به وضیت ریه ها و درصد آسیب به ریه های آن شخص و اینکه چقدر سیگار می کشد بستگی دارد.
مهم ترین مزیت آن این است که بیمار در منزل احساس راحتی می کند. علاوه بر این هزینه نگه داشت دستگاه ونتیلاتور تنفسی در خانه بسیار کمتر از بیمارستان است. مزیت دیگر استفاده از این دستگاه این است که بیمار می تواند به راحتی توسط پزشک ویزیت شود و حتی تزریقات در منزل برای او انجام شود. این ونتیلاتور یکی از کاربردی ترین ونتیلاتور ها در پزشکی است.
این دستگاه بیشتر برای بیماران مبتلا به مشکلات تنفسی مزمن، و حتی اختلالات عصبی قابل استفاده است. با خرید این دستگاه دیگر نیاز نیست بیمار برای مدت طولانی در بیمارستان بستری باشد زیرا می تواند از این دستگاه در منزل نیز استفاده کند. این وسیله نیز می تواند فشار تنفسی را ایجاد و کنترل کند و دارای مود های مختلفی است.
ونتیلاتور پرتابل بیمارستانی چیست؟
از این دستگاه در برخی از موارد ضروری چون تایم عکس برداری یا جراحی، و بیمارانی که دچار مشکلاتی چون ایست قلبی- تنفسی شده اند استفاده می کنند. اگربخواهیم یکی از بهترین مدل های موجود در بازار معرفی کنیم می توانیم به دستگاه ونتیلاتور Respironics V60 فیلیپس شاره کنیم
دستگاه ونتیلاتور تنفسی غیر پرتابل ICU
ونتیلاتور ICU جزو مهم ترین دستگاه ونتیلاتور تنفسی است. این دستگاه به دلیل عملکرد خاص خود بیشتر در بیمارستان ها استفاده می شود. این دستگاه شامل مدل های مختلفی از دستگاه EDP است. اسم دیگر دستگاه الکتروپنوماتیک است که ورودی های هوای آن از نوع هوای فشرده و اکسیژن فشار بالا است. این دستگاه معمولا با دقت بیشتری نسبت به سایر دستگاه های ونتیلاتور کار می کند.
از این ونتیلاتور برای بیمارانی استفاده می شود که نیازی به جابجایی ندارند و به عبارت دیگر توانایی حرکت ندارد و ثابت هستند. عملکرد این دستگاه به این صورت است که در ابتدا مقدار هوا و اکسیژن به درون ریه ها مکیده می شود. سپس بعد مدت کوتاهی مکث، این هوا از ریه ها خارج می شود. با این کار اکسیژن به تمامی نقاط بدن می رود و از بروز خیلی از حوادث جلوگیری می کند.
دستگاه ونتیلاتور تنفسی ICU جزو یکی از ضروری ترین تجهیزات بخش مراقبت های ویژه می باشد.
ونتیلاتور کرونا چیست
در حاضر به دلیل همه گیری ویروس کرونا ضرورت استفاده از دستگاه ونتیلاتور تنفسی بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. یکی از عوارض این بیماری، درگیر شدن ریه بیمار و جذب پایین اکسیژن است. در چنین مواردی این دستگاه با پوشش قرار دادن بینی و دهان بیمار و تغییرات فشار هوا و حتی دمیدن فشار باعث بهبود جریان تنفسی بیمار می شود. همچنین کیفیت دم و بازدم بیمار را بالا می برد.
چه کسانی بیشترین احتیاج را به این دستگاه دارند؟
به طور کلی بیمارانی که دارای مشکلات تنفسی هستند باید از دستگاه ونتیلاتور تنفسی استفاده کنند این مشکلات می تواند ناشی از :
- سپسیس
- سکته
- ذات الریه
- فلج اطفال
- آسیب به سر و جمجمه
- بیماری های ریوی
- آسیب های نخاعی
- ایست ناگهانی قلب
- سندرم دیسترس تنفسی خصوصا در نوزادان
- سندرم دیسترس حاد تنفسی (ARDS)خصوصا بیماران کرونایی
نکته بسیار مهم است که این ونتیلاتور در هنگام جراحی ها هم برای بیمار استفاده می شود زیرا بیمار نمی تواند در هنگام جراحی و بیهوشی هنگام عمل، به راحتی نفس بکشد .
بیمارانی که معمولا دارای مشکلات تنفسی هستند باید از از دستگاه ونتیلاتور تنفسی استفاده کنند.
مراقبت های لازم در هنگام استفاده از ونتیلاتور
در حالی که دستگاه به بیمار متصل است ،تیم پزشکی از نزدیک باید مراقب بیمار باشد. این گروه می تواند شامل پزشکان، پرستاران و درمانگران تنفسی باشند. درمانگران های تنفسی باید به طور مداوم لوله دستگاه ونتیلاتور تنفسی را بررسی و تخلیه کنند. با این کار ترشحات ریه بیمار پاک می شود. فرایند تخلیه ممکن است با سرفه همراه باشد برای همین ضرورت بیش از پیش استفاده از این دستگاه حس می شود.
