تورنسل
تورنسل دو رنگ موجود است لیتموس آبی و لیتموس قرمز، از لیتموس آبی برای محیط اسیدی و از لیتموس قرمز برای محیط بازی استفاده می کنند. آبی تورنسل در محیط اسیدی قرمز می‌شود و کاغذ قرمز تورنسل در محیط بازی آبی می‌شود . محلول تورنسل نیز در pH کمتر از 4.5 قرمز و در pH بالای 8.3 آبی و در محدوده دو pH که محدوده خنثی برای این شناساگر است بنفش می باشد .
کاغذ PH یا کاغذ تورنسل ( کاغذ پی اچ ) یکی از مواد شناساگر برای سنجش اسید و باز در آزمایشگاه است، کاغذ PH برای اندازه گیری درجه اسیدی یا بازی بودن محلولها و مایعات به کار می رود.
PH یک محلول، پارامتری برای نمایش میزان غلظت یون H+ در محلول هاست و این عدد می تواند از 0 تا 14 متغیر باشد، که 0 نشان دهنده ی قوی ترین اسید و 14 معرف قوی ترین باز می باشد و 7 نیز ph آب خالص را نشان می دهد.
برای نمایش طیف اعداد 0 تا 14 از طیف رنگین کمان استفاده ی کنند بدین صورت که 0 را با قرمز و 14 را با رنگ آبی تیره (مایل به بنفش) نمایش می دهند.
طرز کار کاغذ PH
در کاغذ پ هاش مواد معرف یا شناساگر وجود دارند که در واکنش با اسید و باز تغییر رنگ می دهند و به گونه ای از این خاصیت تغییر رنگ در کاغذ تورنسل کاغذ لیتموس استفاده شده است که به شکل زیر هر رنگ معرف یک PH باشد.
جدول رنگ کاغذ PH
رنگ های کاغذ PH
دقت این کاغذ در مقایسه با پی اچ متر های دیجیتال پایینتر است، اما بدلیل راحتی استفاده از آنها در هر محیطی ( عدم نیاز به الکترود PH و دستگاه PH متر برای تفسیر دیجیتال اطلاعات ) و قیمت پایین آن هنوز هم تقاضای زیادی در بازار لوازم آزمایشگاهی دارد.
کاغذ PH تک استریپ
کاغذ پی اچ تک استریپ
این کاغذها در انواع رولی و تک اسریپ و برای اندازه گیری محدوده های مختلف PH با دقت های گونگون ساخته می شوند، برای مثال بعضی از انواع کاغذ پی اچ فقط برای اندازه گیری گستره بازها یعنی از 7 تا 14 و بعضی دیگر برای اندازه گیری محوده اسیدی یعنی PH از 0 تا 7 می باشند و نیز برخی برای اندازه گیری طیفی از اسید و باز به کار می روند، مانند کاغذ پی اچ 0 تا 14.
روش استفاده از کاغذ PH
برای استفاده از کاغذ پی اچ ابتدا باید یک استریپ از کاغذ (یا اگر رولی بود یک تکه ی نزدیک به 5 یا 6 سانیتمتری) متناسب با رنج تخمینی PH برای محلول مورد نظرتان را انتخاب کنید سپس کاغذ را داخل محلول مورد آزمایش فرو می برید و پس از 2 ثانیه بیرون آورده و صبر می کنید تا کاغذ PH تغییر رنگ دهد و در آخر رنگ کاغذ را با طیف رنگی راهنمای آن مقایشه می کنید تا PH محلول مشخص شود
کاغذ تورنسل یا کاغذ لیتموس (به انگلیسی: Litmus) یکی از شناساگرهای محیط می‌باشد و برای شناسایی اسیدها و بازها استفاده می شود. کاغذ لیتموس به دو رنگ موجود است لیتموس آبی و لیتموس قرمز، از لیتموس آبی برای محیط اسیدی و از لیتموس قرمز برای محیط بازی استفاده می کنند. کاغذ آبی تورنسل در محیط اسیدی قرمز می‌شود و کاغذ قرمز تورنسل در محیط بازی آبی می‌شود . محلول تورنسل نیز در pH کمتر از 4.5 قرمز و در pH بالای 8.3 آبی و در محدوده دو pH که محدوده خنثی برای این شناساگر است بنفش می باشد.
دید کلی
در حالت کلی ، شناساگرها ماده ای رنگی است که معمولا از مواد گیاهی اخذ می‌شوند و می‌توانند به شکل اسیدی یا بازی موجودیت یابند. شناساگرها برای شناسایی اسیدها و بازها به ما کمک می‌کنند.
کاربرد شناساگرها
یکی از ساده ترین راه تخمین کمی PH ، استفاده از یک شناساگر است. با افزودن مقدار کمی از یک شناساگر به یک محلول ، تشخیص اسیدی یا بازی بودن آن ممکن می‌شود. در صورت مشخص بودن PH ، تغییر شناساگر از یک شکل به شکل دیگر ، با توجه به رنگ مشاهده شده ، می‌توان تعیین کرد که PH محلول کمتر یا بیشتر از این مقدار است. شیمیدان‌ها از این گونه مواد برای شناسایی اسیدها و بازها کمک می‌گیرند.
شناساگرهای زیادی وجود دارد که معروفترین آنها لیتموس (تورنسل) است که در محیط اسیدی ، قرمز ، در محیط بازی ، آبی و در حدود خنثی بنفش رنگ است. تغییر رنگ آن در نزدیکی PH برابر 7 رخ می‌دهد. در هر حال تغییر رنگ ناگهانی نیست. فنل فتالئین ، معرف دیگری است که بیشتر برای بازها قابل استفاده است. این ماده جامدی سفید رنگ است که در آزمایشگاه محلول الکلی آن را بکار می‌برند. این محلول در محیط اسیدی رنگ و در محیط قلیایی رقیق ارغوانی است.
می‌توان از آب کلم سرخ نیز به‌عنوان یک شناساگر اسید و باز استفاده کرد. از آمیختن شناساگرهای مختلف با یکدیگر نوار کاغذی بدست می‌آید که با یک مقیاس رنگ مقایسه‌ای همراه است و برای اندازه گیری‌های تقریبی PH بطور گسترده کاربرد دارد.
انواع شناساگرها
دو نوع شناساگر داخلی و خارجی را معرفی می‌کنیم:
شناساگر داخلی
اگر به محلول تیتر شونده ، چند قطره از یک شناساگر افزوده شود و پس از پایان عمل تغییر رنگ در محلول ایجاد شود، چنین شناساگری را شناساگر داخلی یا درونی نامند.
شناساگر خارجی
در برخی حالات قبل از آن که نقطه پایان به ظهور برسد، بین شناساگر و محلول تیتر شونده یک واکنش صورت می‌گیرد و در این حالت نقطه پایان بسیار سریع پدیدار می‌شود، مثل تیتر کردن فسفات با استات اورانیل در حضور شناساگر فروسیانور پتاسیم ، فروسیانور پتاسیم با یونهای اورانیل قبل از رسیدن به نقطه پایان واکنش می‌دهد.
برای بدست آوردن نتیجه صحیح و خوب باید به دفعات لازم چند قطره از محلول بالای رسوب ( یا محلولی که پس از صاف کردن رسوب بدست می‌آید ) را در فاصله زمانهای مساوی ، روی یک قطعه کاغذ صافی با شناساگر سیانور پتاسیم آزمایش کرد. چنین شناساگری ، شناساگر خارجی نامیده می‌شود.
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.