یک محلول شفاف، بی رنگ با بوی نامطبوع از سه ایزومر هیدروکربن آروماتیک است که از طریق فرآیندی به نام آلکیلاسیون در صنعت نفت تولید می شود. زایلین شامل سه ایزومر متمایز است : پارا ، اورتو و متا زایلین. این ترکیب به دو صورت طبیعی و مصنوعی تولید می شود و به طور گسترده ای به عنوان یک حلال در صنایع چرم، لاستیک و چاپ استفاده می شود. ترکیب فوق به طور گسترده ای به عنوان رقیق کننده و حلال در رنگ، لاک ، چسب و جوهر استفاده می شود. زمانی که زمان خشک شدن آرام تری مورد نظر است، با این ویژگی زایلین به عنوان جایگزین تولوئن انتخاب شده است و بنابراین مرمت کنندگان اشیاء هنری در آزمایش های حلالیت از آن استفاده می کنند؛ از سوی دیگر مخلوط Xylene را می توان برای لاک های نازک استفاده کرد.
نحوه تهیه زایلین
دانسیته زایلن در 60 درجه فارنهایت 0.864 گرم بر میلی لیتر، جرم مولکولی زایلن را 106.168 گرم بر مول و فشار بخار زایلن 10mm Hg در 82.9 درجه فارنهایت محاسبه شده است.
پیشوند زایلو در زبان یونانی به معنی چوب می‌باشد. در سال 1850 شیمیدان فرانسوی به نام آگوست کاهور، برای اولین بار توانست این ماده شیمیایی را از قطران چوب کشف و ثبت کند. زایلن یکی از محصولات مهم و پرکاربرد پتروشیمیایی است که از روش‌های مختلفی قابل تهیه و تولید است. مانند:
- از کربنه شدن زغال هنگام ساخت سوخت کک نیز بدست می آید.
- متیلاسیون ماده صنعتی بنزن و تولوئن اشاره کرد.
- یکی از بهترین و هوشمندانه‌ترین روش‌ها که به وسیله شرکت Krupp-Uhde انجام شده است.
کاربردهای زایلین
زایلین در گستره‌ی بسیار وسیعی از تولیدات و مصارف صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در میان این مصارف زایلین عموما به عنوان یک حلال استفاده می‌شود. از جمله کاربردهای مهم زایلین در صنعت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- در صنایع چرم‌سازی ، لاستیک‌سازی و چاپ
- در مواردی که نیاز به خشک کردن کندتر است، به عنوان جایگزین خوبی برای تولوئن
- در تولید پوشش‌های ضد آب و لوله‌های خط انتقال
- شستشوی تجهیزات حمل و نقل برای مثال تمیز کردن داخل کامیون‌ها، ریل‌های راه آهن، ظروف چند وجهی مخازن هواپیما، ظرف رنگ‌های قدیمی
- ماده خام تولید اتیل بنزن
- در تولید آفت‌کش‌ها، رقیق‌کننده‌های رنگ، رنگ‌ها و جلا دهنده‌ها
- در سوخت جت و هواپیماها به میزان بسیار کم
خواص فیزیکی و شیمیایی زایلین
زایلین‌‌ها(Xylenes) هیدروکربن‌های آروماتیکی و به شکل مایعی بی‌رنگ هستند که دارای بویی شیرین و دارای فرمول شیمیایی C8H10 یا C6H4(CH3)2 می‌باشند. با انواع مختلف قرار گیری گروه‌های متیل، این ماده دارای چهار نوع همپار (Isomer) زیر است:
- پارازایلین (PX) (para-xylene)
- ارتوزایلین (OX) (ortho-xylene)
- متازایلین (MX) (meta-xylene)
- اتیل بنزن (ethyl benzene)
منابع:
- https://blog.chemibazar.com/%D9%87%D9%85%D9%87-%DA%86%DB%8C%D8%B2-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%DB%8C-%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%86/
- https://www.mbkchemical.com/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%D8%AF-%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D9%84%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA/
- http://mbkchemic.com/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA-%D8%AD%D9%84%D8%A7%D9%84-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C/227-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D9%84%D9%86
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.