نیترات نقره یا نیترات دارژان ، یک ترکیب معدنی با فرمول شیمیایی AgNO۳ است. این ترکیب پیش ماده همه کاره برای بسیاری از ترکیبات نقره می‌باشد، شامل مواد اولیه مورد استفاده در عکاسی. حساسیت نقره نیترات از دیگر هالیدهای آن نسبت به نور، به مراتب کمتر است. در طب سنتی و کیمیاگری ایران باستان نقره نیترات را سنگ جهنم می‌نامیدند و موارد استفاده زیادی داشته است. در غرب نیز آن را به ماه نسبت داده و ماه سوزان نامیده‌اند.
نیترات نقره جامد، یون نقره بصورت چینش سه وجهی (trigonal) مسطح است.
خصوصیات نیترات نقره:
- فرمول مولکولی : AgNO3
- جرم مولی : ۱۶۹٫۸۷ g mol−1
- شکل ظاهری : white solid
- چگالی : 4.35 g cm−3
- دمای ذوب : ۲۱۲ درجه سلسیوس (۴۱۴ درجه فارنهایت; ۴۸۵ کلوین)
- دمای جوش : 444 °C, 717 K, 831 °F decomp.
- انحلال‌پذیری در آب :
- 1.22 kg/L (0 °C)
- 2.16 kg/L (20 °C)
- 4.40 kg/L (60 °C)
- 7.33 kg/L (100 °C)
- انحلال‌پذیری : soluble in اتانول and استون
تماس با چشم: اگر مایع آن در تماس با چشم قرار گیرد، باعث آسیب شدید قرنیه می شود.
تماس با پوست: باعث سوزش پوست می شود. تماس مداوم با پوست باعث ایجاد آلرژی می شود.
خطرات تنفس: قرار گرفتن در معرض بخار نقره با غلظت بالا باعث سرگیجه، مشکلات تنفسی، سردرد یا سوزش مجاری تنفسی می شود. غلظت بسیار بالای آن باعث خواب آلودگی، گیج خوردن، گیجی، بیهوشی، کما و در نهایت مرگ می شود.
مایع یا بخار آن باعث سوزش پوست، چشم، گلو یا ریه می شود. استفاده غلط از آن و تنفس مقداری از این محصول، زیان آور یا کشنده است.
خطرات خوردن: نسبتا سمی است. باعث اختلالات معده، حالت تهوع، استفراغ، اسهال و خواب آلودگی می شود. اگر این ماده بلعیده شود، به ششها آسپیره می شود یا اگر استفراغ رخ دهد، باعث پنومونیتیس شیمیایی می شود که کشنده است.
اندامهای هدف: قرار گرفتن در معرض این ماده یا ترکیبی از آن، بر روی جانوران آزمایشگاهی اثرات زیر را داشته است: -آسیب کلیه -آسیب چشم -آُسیب شش -آُسیب کبد -آنمی -آسیب مغز
روش تولید نیترات نقره:
ابتدا نقره در راکتور وارد می شود، سپس آب مقطر اضافه می شود. سپس اسید نتیریک غلیظ به سیستم افزوده می شود تا زمانی که غلظت آن به 65- 60 درصد برسد. نرخ گرم شدن کنترل می شود تا دما به بالای 100 درجه سانتی گراد برسد، فشار بخار در MPa 2/0 حفظ می شود و واکنش تا 3-2 ساعت ادامه می یابد. گاز نیتریک اکسید از سیستم خارج می شود. مایع حاصل به یک تانک پمپ می شود و با افزودن آب مقطر رقیق می شود تا زمانی که چگالی نسبی آن به 1/7 – 1/6 برسد. پس از گذشت مدت زمان 10 ساعت و سرد شدن، مایع فیلتر می شود تا ناخالصی هایی مانند کلرید نقره حذف شود. محصول این مرحله به یک تبخیر کننده فرستاده می شود تا تحت فشار کاهشی تبخیر شود. محصول این مرحله خنک شده، کریستالیزه می شود و تحت خلا خشک می شود تا نیترات نقره نهایی بدست آید
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.