یک محلول شفاف، بیرنگ و بسیار تند بو از هیدروژن کلرید (HCl) در آب است. یک اسید معدنی بسیار خوردنده و یک اسید قوی با استفادههای صنعتی زیادی است. هیدروکلریک اسید به طور طبیعی در اسید معده یافت میشود. پیاچ (pH) این اسید بین ۰ تا ۲ میباشد.
هیدروکلریک اسید از قدیم به نامهای اسیدم سالیس، موریاتیک اسید و ارواح نمک معروف بوده و از ویتریول (سولفوریک اسید) و نمک طعام به دست آمد. هیدروکلریک اسید آزاد ابتدا در قرن شانزدهم توسط آندریاس لیباویوس رسماً معرفی شد. بعدتر، توسط شیمیدانهایی مثل ژوهان رودولف گلابر،جوزف پریستلی و همفری دیوی در تحقیقات علمی شان مورد استفاده قرار گرفت.
با آغاز تولید گسترده در انقلاب صنعتی، هیدروکلریک اسید در صنایع شیمیایی بعنوان یک واکنش گر ناب در تولید مقیاس بزرگ وینیل کلرید برای پلاستیک PVC، و MDI/TDI برای پلی یورتان مورد استفاده قرار گرفت. کاربریهای زیادتری هم در مقیاس کوچک دارد که شامل خانهداری، ساختژلاتین و دیگر افزودنیهای غذایی، رسوبزدایی و چرم سازی میباشد. حدود ۲۰ میلیون تن از هیدروکلریک اسید سالانه در جهان تولید میشود.
مزیتهای کنترل کشش سطحی توسط اسید کلریدریک
از مزیتهای استفاده از اسید کلرید ریک در حفاری می توان به نفوذ بیشتر اسید به درون سازند، بهبود خصوصیات ترشوندگی، کارآیی اسید کلریدریک به عنوان یک شوینده، کاهش افت فشار ناشی از اصطکاک، به وجود آمدن حالت امولسیونی در اسید کلریدریک در دبیهای واکنش پایینتر، نشان دادن خصوصیات غیر امولسیونی در جهت تمیزسازی سریع چاه، از بین بردن آب به وجود آمده ناشی از واکنش و کاربرد افزایههایی برای از بین بردن رسوبات نامحلول اشاره نمود.
به طور طبیعی اسید کلریدریک در غلظتهایی در محدودهی بین سه تا 28 درصد مورد استفاده قرار میگیرد. اسیدهای با غلظت پایین برای از بین بردن مجرابندهای نمکی (Salt Plugs) و امولسیونها و اسیدهای با غلظت بالا برای رسیدن به زمانهای واکنش بیشتر و ایجاد کانالهای جریان بزرگتر استفاده میشوند.
موارد استفاده و کاربرد اسید کلریدریک :
اسید کلریدریک (جوهرنمک) در بسیاری از صنایع کاربرد فراوان دارد.
1- تولید انواع مواد شیمیایی
2- در بسیاری از پروسه های غذایی
3- شستشو و اسید شویی فلزات
4-خنثی سازی ترکیبات آلکالین یا ضایعات فلزات
5- احیا اوره
6- قطعه شویی (اسید شویی) فولاد : یکی از مهم ترین کاربردهای اسید کلریدریک در اسید شویی فولاد است تا زنگ یا اکسید آهن را از روی سطح آهن یا فولاد قبل از ورود آنها به واکنش های بعدی مثل اکستروژن ، گالوانی کردن و دیگر تکنیک ها، بزداید. اسید کلریدریک در کیفیت فنی با غلظت ۱۸% رایج ترین عامل اسید شویی فولاد های کربنی است.
7- تولید انواع ترکیبات غیر آلی : محصولات زیادی طی یک واکنش اسید و باز توسط اسید کلریدریک تولید می شوند و مواد شیمیایی در گیر با آب.
8- پرداخت چرم
9- تمیز کننده ها و پاک کننده های خانگی و صنعتی
10- صنعت ساختمان سازی
11- پاک کننده ها و جرمگیری کاشی و سرامیک
12- اسیدید کردن چاه های نفتی
13- تولید ترکیبات آلی : از دیگر کاربردهای اسید کلریدریک تولید ترکیبات آلی، مثل وینیل کلراید است. معمولا این کار استفاده ای غیر آزاد است.
14- برداشتن رسوب بویلرها
۱۵٫15- کنترل ph و خنثی سازی : اسید کلریدریک برای تنظیم اسیدی بودن در خلوص مورد نیاز صنایع غذایی ، دارویی ، آشامیدنی به کار می رود.
16- تهیه اتیلن دی کلراید.
17- خالص سازی نمک طعام.
18- نظافت و خانه داری
منابع
- http://www.memsrasa.com/?page_id=2230
- https://kenorasia.ir/post-hcl
- http://kimyapardazan.com/article/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%DA%A9%D9%84%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D8%B1%DB%8C%DA%A9-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA
- https://sorenchem.com/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%DA%A9%D9%84%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D8%B1%DB%8C%DA%A9/
- https://shayankar.ir/product/chemical/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%DA%A9%D9%84%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D8%B1%DB%8C%DA%A9
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.