کلروفرم مایع بی رنگی است با فرمول شیمیایی CHCl3 که بخار آن سمی اعتیاد آور و تنفس طولانی آن کشنده‌است. کلروفرم یا تری کلرومتان یک ترکیب آلی بیرنگ با بوی شیرین و به صورت مایعی غلیظ است که در مقیاس بزرگ به عنوان ماده اولیه ی پلی تترا فلورو اتیلن (ماده اولیه تولید تفلون) تولید می شود. کلروفرم سومین عضو خانواده ی کلرومتان ها با جایگزینی سه اتم کلر به جای هیدروژن در مولکول متان است. کلروفرم در صورت استنشاق یا بلعیده شدن به صورت یک بیهوش کننده ی قوی، نشئه کننده، داروی ضد اضطراب و خواب آور عمل کند.
میزان رهایش کلروفرم در طبیعت تقریبا برابر ۶۶۰۰۰۰ تن در سال است که حدود %۹۰ آن به طور طبیعی و توسط انواع جلبک های دریایی و قارچ ها تولید می شود.
برای تولید صنعتی کلروفرم از گرمایش ترکیب گاز کلر با کلرومتان و یا متان استفاده می شود. فرایند هالوژن دار کردن رادیکال آزاد در دمای بین ۴۰۰ تا ۵۰۰ درجه سانتی گراد باعث جایگزینی اتم های هیدروژن با اتم های کلر شده و کلروفرم تشکیل می شود. با ادامه ی کلر دار کردن کلروفرم تترا کلرید کربن بدست می آید.
روش قدیمی تر و منسوخ شده ی تولید کلروفرم استفاده از واکنش هالوفرم بین استون و سدیم هیپوکلریت بوده است.
دمای ذوب: ۶۳.۵- درجه سانتی‌گراد
دمای جوش: ۶۱.۱۵ درجه سانتی‌گراد
چگالی: ۱.۴۸۹ گرم بر سانتی متر مکعب
حلال های کلروفرم: آب، بنزن، دی اتیل اتر ، روغن ها، الکل، CCl۴ و CS۲
در گذشته از کلرو فرم به عنوان ماده بیهوش‌کننده بیمار در اتاق عمل استفاده می‌شد. از این ماده هزاران تن در صنایع یخچال‌سازی و ساخت تفلون تولید و در طبیعت رها می‌شود.همچنین برای تهیه فلوروکربن 22سروکننده، چاشنی و تهیه تترافلورواتیلن و پلی تترافلورواتیلن و سایر مواد شیمیایی به کار برده می‌شود. همچنین به عنوان حلال، تهیه عصاره، حشره کش، مواد نگهدارنده و شیرین‌کننده محصولات داروئی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کاربردهای صنعتی
-از ماده شیمیایی کلروفرم می توان برای اتصال قطعات چاپ سه بعدی استفاده کرد. اما استفاده از آن باید با دقت و کنترل شده انجام بگیرد زیرا ممکن است ساختار داخلی قطعات را تضعیف کند. اما می توانید برای پولیش و اتصال قطعات چاپی ، پلکسی گلاس و برخی دیگر از پلاستیک ها از آن استفاده کنید.
-کلروفرم به عنوان رسانه انتقال حرارت در کپسول‌های آتش نشانی مورد استفاده قرار می‌گیرد، به طوری که دمای تتراکلرید کربن را پایین می‌آورد.
-به عنوان یک واسطه در تولید رنگینه‌ها و آفت کش‌هایی مانند کلروپیکرین chloropicrin عمل می‌کند، و به عنوان یک گاز دودگر یا ماده ضدعفونی کننده تدخینی fumigant غلات و حبوبات انبار شده مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده باکتری‌ها، ویروس‌ها، و آفات را به وسیله‌ی کلرزنی از بین می برد.
-همچنین به عنوان حلال صنعتی برای چربی، واکس، رزین، روغن، گریس، چسب، در عکاسی و خشک شویی استفاده می‌شود.
-در تولید ماده‌ی سرد کننده‌ای بنام HCFC-22یا R-22 (هیدروکلروفلوروکربن (hydrochlorofluorocarbon 22 استفاده می‌شود که در سیستم‌های تهویه مطبوع، فریزر سوپر مارکت‌ها، تولید فلوئوروپلیمر fluoropolymer، و عایق فوم پلی استیرن polystyrene کاربرد دارد. هرچند، R-22 به سرعت در حال جایگزینی بوسیله سردکننده‌های دیگرست به این دلیل که به لایه‌ی ازن در جو آسیب وارد می‌کند.
-از آن در ساخت مصنوعاتی مانند کلرید وینیل و پیشرانهای آورسل aerosol propellants استفاده می‌شود.
-همچنین در ساخت مواد شیمیایی آلی مانند سیکلوپروپان، و تترافلورواتان tetrafluoroethene که در تولید تفلون پلیمر نچسب یک واسطه است، استفاده می‌شود.
کاربردهای آزمایشگاهی
-از آن به عنوان یک معرف یا شناساگر آزمایشگاهی جهت تشخیص آمین‌های اولیه، برمیدها bromides و یدیدها iodides استفاده می‌شود.
-از آنجا که حلال بسیاری از ترکیبات آلی است، در شیمی تجزیه جهت جداسازی چنین ترکیباتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
-جهت نگهداری از بافت‌های آلی در آزمایشگاه، مانند نمونه‌های تشریحی به دلیل آنکه مانع متلاشی شدن یا تجزیه‌ی آنها می‌شود، مورد استفاده قرار می‌گیرد. مثالی در این مورد می‌تواند، مرگ آسان و بدون درد و حفظ نمونه حشرات آزمایشگاهی بدون آسیب به آنها باشد.
-کلروفرم حاوی دوتریوم بوده که ایزوتوپی است از هیدروژن و در طیف بینی رزونانس مغناطیسی هسته‌ای (NMR) به عنوان حلال استفاده می‌شود، به این دلیل که نسبت به طیف سنج NMR نامرئی است. این بدان معنا است که طیف سنج تنها نمونه را و نه حلال را تجزیه و تحلیل خواهد کرد.
ماده شیمیایی کلروفرم دارای کاربردهای بسیاری در زیست شناسی مولکولی است، که عبارتند از:
در استخراج DNA از سلول، با استفاده از یک بافر عصاره‌گیری an extraction buffer
استخراج روغن معدنی از نمونه‌های واکنش زنجیره‌ای پلیمراز.
بازیابی DNA از ژل‌های پلی آکریل آمید، با استفاده از فنل.
ذخیره سازی lambda cDNA، پلاک‌های لامبدا، و استخراج DNA پلاسمید.
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.