کنترل شب ادراری در کودکان :
شب ادراری یا بی اختیاری ادراری یا که نام علمی آن انوروزیس شبانه است خارج شدن غیر ارادی ادرار در هنگام خواب است ادرار کردن در هنگام خواب به صورت کاملا غیر ارادی صورت می گیرد که اغلب اوقات در کودکان دیده می شود که معمولا با رسیدن به 4 سالگی کنترل ادرار خود را به دست می گیرند و برطرف می شود.
پایان شب ادراری در انسان ها متفاوت است تحقیقات نشان می دهد که پسران بیشتر از دختران دچار شب ادراری می شوند.
بلوغ و رشد کودکان عاملی بسیار مهم در شب ادراری کودکان است.
سلامت جسمی و احساسی در شب ادراری مهم است زیرا بعضی از بیماری های مزمن یا انواع سو استفاده های عاطفی زمینه ساز شب ادراری شود.
علت شب ادراری چیست؟
ممکن است دلیل یک بیماری پنهان باشد بعضی از بیماران بدون اینکه دلیل خاصی داشته باشد دچار بی اختیاری ادراری می شوند.
انواع شب ادراری در کودکان:
اولیه :
از سال های اولیه زندگی کودک بدون وقفه دچار شب ادراری می شوند و همیشه رختخوابی خیس و مرطوب دارد که نشانه ی ضعف و نابالغی در سیستم عصبی است. زیرا کودک قدرت تشخیص پر بودن مثانه را ندارد پس برای ادرار بیدار نمی شود.
ثانویه:
زمانی ایجاد می شود که که کودک در یک بازه ی زمانی مشخص مثلا 6 ماه شب ادراری را تجربه نکرده باشد و بعد از مدتی دوباره روال سابق تکرار می شود. که ناشی از وجود مشکلات پنهان از نظر جسمی و عاطفی است که معمولا در طول روز هم با این مشکل مواحه هستند.
گاهی نیز ممکن است مجاری ادرار عفونت داشته باشد که دارای درد در قسمت زیر شکم یا سوزش ادرار است
دیابت نوع اول باعث می شود که گلوکز بالا برود وقتی قندخون بالا باشد دفع ادرار زیادشده که موجب عدم کنترل ادرار می شود.
مشکلات عصبی یا جراحت و بیماری نیز باعث بی احتیاری ادراری می شود.
مشکللات روحی و زندگی که پر از استرس باشد یا در گیری خانوادگی و شروع مدرسه و آزارجنسی و جسمی از دیگر عموامل بی اختیاری ادرار است.
عفونت انگل که خارش مقعد را به همراه دارد و مصرف بیش از حد مایعات و در نهایت عوامل ارثی نیز دلیل خوبی برای کنترل نکردن ادرار در شب در کودکان است در مورد عوامل ارثی کودکان در همان سنی بیماری کنترل ادرار والدین قطع می شود برای کودک هم اتفاق می افتد و دقیقا در همان سن قطع می شود.
دلیل بی اختیاری ادرار درشب:
- توانایی نگه داشتن ادرار در طول شب را ندارد
- کوچک بودن مثانه و عدم بیدار شدن کودک برای ادرار
- تولید حجم زیادی از ادرار در غروب و طول شب
- عادت نداشتن کودک به رفتن به دستشویی در طول روز که فقط از روی عادت است و در تمام طول روز به دستشویی نمی روند و ادرارشان را نگه می دارند.
- که یکی از نشانه هایش ضربدری نگه داشتن پاهاست و پیچ و تاب می خورد و یا چمباتمه می زند.
- یبوست مزمن
- سواستفاده جنسی
- مصرف بیش از حد مایعات قبل از خواب
- عفونت ادراری
- استفاده از دارو ها و مواد کافئین دار
- عوامل وراثتی
- خواب عمیق
- وقفه تنفسی در خواب و خر و پف
- بیماری کلیه و مثانه
- بیماری عصبی
مراجعه به پزشک:
کودکی علائم خاصی نشان نمی دهد فقط شب ادراری دارد نیاز به مراجعه به پزشک ندارد و این تصمیم خانواده است که به پزشک اطفال مراجعه کنند و یا مراجعه نکنند.
سن 5 تا 7 سالگی بهترین زمان برای مراجعه به دکتر و درمان این بیماری است. این موضوع موجب ناراحتی و اضطراب کودک می شود و گاهی نیز ممکن است باعث بروز مشکلات خانوادگی شود. و نباید کودک را تنبیه کنند.
درمان شب ادراری :
از نوشیدن مایعات در غروب و شب پرهیز شود و بعد از عصر کودک شکلات و نوشابه های گازدار نباید مصرف کند
قبل از خواب کودک را به دستشویی ببرید
کودک را تشویق به اطلاع دادن ادرار خود کنید مثلا برای شب هایی که ادرار نمی کند در طول هفته به او جایزه بدهید.
دسترسی کودک به دستشویی رفتن را راحت کنید
می توانید کودک را پوشک کنید.
از تنبیه کودک خود داری کنید زیرا باعث وخیم شدن اوضاع می شود و حتی کودک را مورد تمسخر قرار ندهید
قطع ادرار در شب به مرور زمان اتفاق می افتد پس صبور باشید
داروهایی مانند دسموپرسین و ایمی پرامین و اکسی بوتینین و هیوسیامین و اناسپاز و لوسین و سیتوسپاز داروهایی هستند که برای این بیماری با تجویز پزشک موثر هستند.
ایمی پرامین: اثر مثبت دارد ولی خطر اوردوز در پیش دارد
دسموپرسین : باعث کاهش ادرار می شود بعد از مصرف نباید هیچ گونه مایعاتی مصرف شود
شب ادراری در بزرگ سالان:
در 2 درصد جمعیت بزرگ سالان شب ادراری دیده می شود که به دلیل شرمندگی و ناراحتی ممکن است از بیان آن خودداری کنند و به پزشک مراجعه نکنند
علت این امر ممکن است هورمونی باشد هورمون ضد ادراری خوب عمل نمی کند که با مراجعه به پزشک قابل درمان است
داشتن مثانه ی کوچک :
در این صورت نیاز به دستشویی مکرر است که در هنگام خواب سخت است و منجر به کنترل نکردن ادرار در شب می شود.
ماهیچه های بیش از حد فعال:
ماهیچه ی مثانه زمانی که پر باشد شل می شود و زمان دفع ادرار منقبض می شود و فرد نمی تواند ادرار خود را کنترل کند عوامل تحریک کننده مانند الکل و کافئین و داروها بی تاثیر دراین موضوع نیستند.
سرطان: سرطان پروستات و مثانه که منجر به بسته شدن مجاری ادراری می شود و موجب عدم کنترل ادرار می شود.
دیابت ملیتوس یا یابت شیرین که قند خون فرد مبتلا کنترل نمی شود
وقفه تنفسی و داروها ی مختلفی و بالاخره زنتیک هم بسیار تاثیر گذار است.
اختلالات عصبی : ام اس صرع و تشنج بیماری پارکینسون تاثیری در افزایش ناتوانی در کنترل ادرار دارند.
و در پایان والدین کودک به او اطمینان بدهند که مشکل او بیماری است که در کودکان دیگر شایع است و می تواند به این بیماری غلبه کند و اگر در افراد خانواده و فامیل این مشکل قبلا بوده باشد به کودک اطلاع دهید تا از میزان شرمساری و ناراحتی کودک کاسته شود موفقیت درمان این عارضه با دارو 10 تا 60 درصد است و یا استفاده از زنگ بیدار باش و بیدار کن توسط والدین به 90 درصد می رسد.