تخم مرغ از غذاهای کاملی است که وقتی این سوال پرسیده می شود: تخم مرغ مفید است یا مضر؟! بی تردید پیروز میدان و کاملا مفید است. زیرا همیشه در دسترس است و به راحتی پخته می شود و اصلا گران نیست و سرشار از پروتئین است.
خواص زرده ی تخم مرغ برای بدن:
ایران دهمین کشور تولید کننده ی تخم مرغ است ولی به دلیل باورهای غلطی که در مورد کلسترول تخم مرغ وجود دارد سرانه ی مصرف آن در ایران پایین تر از متوسط جهانی است این در صورتی است اگر در طول روز حتی اگر بیشتر از یک تخم مرغ مصرف کنید برای بدن ضرری ندارد و موجب افزایش کلسترول نمی شود.
تخم مرغ در HDL :
یک سوم از اسیدهای چرب تخم مرغ اشباع هستند پس کلسترولی که در اثر خوردن تخم مرغ در بدن ایجاد می شود از نوع HDL است که کلسترول خوب نامیده می شود.
پس به این نتیجه می رسیم که خوردن یک تخم مرغ در روز برای بدن مفید است.
مصرف تخم مرغ در کودکان:
از 8 ماهگی کودک می تواند تخم مرغ استفاده کند و تا یک سالگی طبق توصیه ی پزشک یک زرده ی تخم مرغ یک روز در میان و تا دو سالگی یک تخم مرغ در روز استفاده کند.
تخم مرغ و افراد دیابتبی:
افراد دیابتی که فشار خون بالا دارند و به بیماری قلبی عروقی مبتلا هستند طی هفته می توانند 3 عدد تخم مرغ مصرف کنند که پخت آن باید صحیح و بدون روغن باشد.
چرا گاهی تخم مرغ مضر است؟
تخم مرغ از دو قسمت تشکیل شده است.
سفیده ی تخم مرغ: بخش سفیدی که بیشترین پروتئین را دارد.
زرده ی تخم مرغ: که بخش زرد و نارانجی که تمام مواد مغذی را داراست.
در گذشته که تخم مرغ را غذایی نا سالم می دانستند به این علت است که زرده ی تخم مرغ دارای کلسترول بالایی است .
کلسترول تخم مرغ:
کلسترول ماده ی مومی است که در غذاها یافت می شود و بدن هم توانایی تولید آن را هم دارد.
آیا کلسترول تخم مرغ بالاست؟
لوتئین و زآگزانتین موجود در تخم مرغ برای پیشگیری از آب مروارید و از بین بردن لکه زرد مفید است.
تخم مرغ کامل که هم زرده و سفیده دارد بدون شک دارای کلسترول زیادی است که آن را منبع اصلی کلسترول در رژیم غذایی می دانند.
کلسترول به همراه مولکول های لیپوپروتئین در خون در جریان است که هر فردی ترکیبی خاص از این لیپوپروتئین ها را داراست.
تخم مرغ LDL:
کلسترول لیپوپروتئین کم چگالی LDL گه نام دیگر آن کلسترول بد است از طریق کبد به رگ و بافت های بدن منتقل می شود.
این کلسترول باعث رسوب در رگ های خونی می شود و باعث بیماری قلبی و عروقی می شود.
مواد غذایی که چربی های اشباع شده دارد باعث می شود کلسترول بد بدن زیاد شود این چربی های اشباع شده به طور طبیعی در محصولات حیوانی موجود است و مقداری هم در محصولات تولید شده مانند مارگارین و میان وعده و غذاهای سرخ شده و برشته مانند شیرینی و دونات ها و کیک ها وجود دارد.
دو عدد تخم مرغ بزرگ 422 میلی گرم کلسترول دارد که میزان نرمال آن برای بدن در طول یک روز 300 میلی گرم است و برای اشخاصی که به بیماری قلبی مبتلا هستند از مقدار گفته شده کم تر است.
سازمان سلامت کشورهای دیگر به محدود کردن میزان مصرف تخم مرغ توصیه نمی کنند. اما همچنان مردم در مصرف زیاد تخم مرغ خود داری می کنند زیرا به این باور رسیده اند که مصرف زیاد کلسترول باعث افزایش کلسترول خون و در نهایت منجر به بیماری قلبی می شود.
واقعیت چیست؟
واقعیت افشا شده این است غذایی که کلسترول بالایی دارد لزوما به این معنی نیست که باعث افزایش کلسترول خون می شود.
اثر تخم مرغ بر کلسترول خون:
این استدلال که مصرف کلسترول خوراکی ، کلسترول خون را بالا می برد به نظر منطقی می رسد ولی همیشه درست نیست کبد و روده ی ما توانایی تولید مقدار زیادی کلسترول را دارد زیرا کلسترول ماده ای مغزی برای سلول های بدن است.
خوردن غذاهایی که کلسترول زیادی دارد مانند تخم مرغ ، کبد فرد کمتر کلسترول تولید می کند و برعکس. وقتی که کلسترول کمتری از غذا دریافت می کنید کبد کلسترول بیشتری تولید می کند.
پس اشخاصی که غذاهایی که کلسترول بالایی دارند ، تغییر چشمگیری در میزان کلسترول خونشان به وجود نمی آید.
نکته در تخم مرغ :
کلسترول ماده ای بدی نیست و در انواع فرآیندهای بدن دخالت دارد مانند:
- تولید ویتامین D
- تولید هورمون های استروئیدی مانند استروژن ، پروژسترونو تستوسترون
- تولید اسیدهایی که به هضم چربی کمک می کند مانند اسید صفراوی
- پس کلسترول ماده ای است که در غشاهای سلولی همه ی بافت های بدن وجود دارد پس بدن نمی تواند بدون آن زنده بماند.
تخم مرغ به جذب ویتامین کمک می کند:
خوردن تخم مرغ همراه با غذاهای دیگر به بدن در جذب ویتامین های بیشتر کمک می کند.
مثال:
- اضافه کردن تخم مرغ به سالاد باعث جذب ویتامین E، دریافتی از سالاد می شود.
- همچنین تمام مواد مغذی برای رشد موجود زنده را داراست پس سرشار از مواد غذایی است.
چربی کم در دو ماده غذایی:
میگو به همراه تخم مرغ تنها غذاهایی هستند که کلسترول بالایی دارند و چربی اشباع شده ی کمی دارند.
چه عواملی کلسترول بد را بالا می برند:
غذاهای سرخ شده که چربی ترانس دارند و میزان کلسترول بد یا LDL بدن را بالا می برند.
چه موقع تخم مرغ می تواند مضر باشد:
وقتی که کلسترول اکسید می شود می تواند مضر باشد اما انتی اکسیدان های موجود در تخم مرغ جلوی بروز اکسیداسیون را می گیرند.
چیزی که اهمیت دارد این است که نسبت کلسترول خوب HDL به کلسترول بد LDL در بدن است که وقتی کلسترول خوب در بدن زیاد می شود از زیاد شدن کلسترول بد در بدن جلوگیری می کند.
آیا تخم مرغ ابتلا به دیابت را بالا می برد:
تحقیقات نشان می دهد که افراد لاغر و سالم بعد از خوردن تخم مرغ بیشتر با افزایش کلسترول بد رو به رو می شوند.
اشخاصی که اضافه وزن دارند یا به دیابت مبتلا هستند مقدار کم تری کلسترول بد و مقدار بیشتری کلسترول خوب دریافت می کنند.
در دیابتی ها احتمال حساسیت به انسولین را کاهش می دهد.
ژن هایتان می توانند تعیین کننده واکنش بدنتان به تخم مرغ باشند:
افرادی که پرونده ی ژنتیکی دارند واکنش خاص به تخم مرغ دارند.
ژن ApoE4 در تخم مرغ:
اشخاصی که ژنی بنام ApoE4 را دارند در معرض کلسترول بالا و بیماری قلبی و دیابت نوع دوم و الزایمر هستند که مصرف زیاد تخم مرغ باعث افزایش کلسترول بد می شود.
هیپرکلسترولمی فامیلی در تخم مرغ :
نوعی بیماری ژنتیکی فامیلی که میزان کلسترول خون را بالا و ریسک بیماری قلبی را افزایش می دهد.
واکنش شدید به کلسترول غذایی در تخم مرغ:
افرادی به کلسترول خوراکی واکنش شدید نشان می دهند یعنی با خوردن آن کلسترول خونشان بالا می رود که کلسترول خوب و بد با هم زیاد می شود پس توصیه می شود که از خوردن تخم مرغ خودداری کنند.
فواید فراوان تخم مرغ:
- کمک به احساس سیری: که گرسنگی را کنترل و از پرخوری جلوگیری می کند.
- کاهش وزن: پروتئین بالای آن باعث بالا بردن سرعت متابولیسم می شود که مناسب کاهش وزن است.
- حفظ سلامت مغز: کولین فراوان دارد که مناسب مغز است.
- کاهش بیماری چشمی: لوتئین وزاگزانتین برای جلوگیری به آب مروارید مفید است.
- کاهش التهاب: هر گونه التهاب مربوط به بیماری های گوناگون را کاهش می دهد.
نتیجه:
به طور کلی تخم مرغ از مغذی ترین و سالم ترین مواد غذایی که کلسترول بد را زیاد نمی کند و کلسترول خوب را زیاد می کند.
