مانومتر یکی از انواع دستگاه هایی است که برای اندازه گیری فشار گاز محبوس در یک ظرف و دیگر متغیرها مانند دبی سیال/ گاز، سرعت، سطح مایع و ارتفاع به کار برده می شود.

در این بخش به بیان کاربرد مانومتر و انواع آن میپردازیم:

کاربرد مانومتر:

• انداره گیری فشار:

اندازه گیری فشار، کاربرد اصلی سنسورهای فشار است که در مواردی مثل تجهیزات هواشناسی، اتومبیل و سایر وسایلی که در آن‌ها فشار کارایی دارد به کار می‌رود.

• اندازه گیری ارتفاع از سطح دریا:

کاربرد آن در موشک، ماهواره، بالن‌های هواشناسی و غیره می‌باشد. در تمامی این کاربردها از رابطه بین تغییرات فشار با ارتفاع نسبت به سطح دریا استفاده می‌گردد.

• اندازه گیری جریان:

 در این کاربرد می‌توان با استفاده از اثر ونتوری و رابطه آن با فشار، جریان را اندازه گرفت. اختلاف فشار بین دو بخش یک تیوب ونتوری (با قطرهای دهانه مختلف) اندازه‌گیری می‌شود. این اختلاف فشار، با سرعت جریانی که  از تیوب می گذرد  رابطه مستقیم دارد. از آنجا که این اختلاف فشار نسبتاً کوچک است از سنسور فشار با بازه کم استفاده می‌شود.

• اندازه گیری ارتفاع و عمق:

 از سنسور فشار می توان برای اندازه گیری ارتفاع سطح مایع استفاده کرد. معمولاً از این راه کار  برای اندازه‌گیری مکان جسم غوطه ور در آب  و یا ارتفاع سطح مایع درون یک مخزن  استفاده کرد.

• آزمایش نشتی:

با اندازه‌گیری افت فشار، می توان نشتی سیستم را به دست آورد. روش‌های متداول برای این کار، دو روش است:
۱) مقایسه فشار سیستم با فشار سیستمی با نشتی معلوم و استفاده از این اختلاف فشار.
۲) اندازه‌گیری فشار و بررسی تغییرات آن در طول یک بازه زمان.

انواع مانومتر :

• مانومتر U شکل که برای اندازه گیری فشار های کم از صفر تا ۴ اینچ آب و فشارهای زیاد از صفر تا ۴۸ اینچ جیوه مورد استفاده قرار می گیرد.
• مانومتر مخزن دار که برای اندازه گیری فشارهای کم تا ۱۲ اینچ آب و فشارهای زیاد تا ۴۸ اینچ جیوه مورد استفاده قرار میگیرد.
• مانومتر مایل که جهت اندازه گیری فشار های کم تا ۰٫۵ اینچ آب مورد استفاده قرار می گیرد.

عملکرد و مکانیسم:

یکی از انواع مانومترها، مانومتر فلزی است که وسیله ای مکانیکی است که از یک محفظه قوطی شکل استوانه ای بدون هوا تشکیل شده است. با تغییر فشار هوا این محفظه منقبض یا منبسط می شود. با یک سیستم نسبتا پیچیده که مرکب از تعدادی اهرم و قرقره است که در اثر این تغییرات بزرگ شده و به یک عقربه که بر روی صفحه مدرجی حرکت می کند منتقل می شود. یک شاخص متحرک که می تواند در یک نقطه ثابت شود بر روی فشارسنج تعبیه شده است تا بتوان تغییرات فشار را نسبت به آخرین قرائت اندازه گیری کرد.

مانومتر اکسیژن یا رگلاتور اکسیژن در بالای کپسول اکسیژن نصب می شود و میزان خروجی گاز اکسیژن از کپسول مربوطه را تنظیم می کند. از این مانومتر در مراکز پزشکی برای تنظیم میزان اکسیژنی که باید به بیمار برسد استفاده می شود.